Leestijd: 2-3 minuten
Ruimtelijk inzicht is meerdere dingen tegelijkertijd
Met kleine speelse activiteiten kun je de ontwikkeling van ruimtelijk inzicht bij je kind enorm stimuleren. In deze blog krijg je daarvoor eenvoudige uitvoerbare tips.
Het is een goed idee om als ouder je kind al vroeg een beetje uit te dagen. Je kind vindt het leuk, het is leuk om te doen en je leert je kind beter kennen. Het is ook helemaal niet moeilijk. Het is hartstikke leuk.
Laten we wat dieper duiken in de verschillende facetten van ruimtelijk inzicht die je zou willen helpen ontdekken, want het is niet één ding:
- De pasgeboren baby ontdekt de ruimte via de zintuigen: ogen en oren. Eerst is alles nog één blur, moeilijk van elkaar te onderscheiden.
- Na een maand of 2-3 kunnen vormen worden waargenomen en van elkaar onderscheiden. Kleur en contrasten helpen daarbij.
- Vormen kunnen verschillende groottes hebben.
- Dan ontstaan er verschillen in grootte door afstand: dichtbij, ver weg, diepte. Na 3-4 maanden probeert een baby te reiken naar objecten.
- Waar ruimte is, is beweging mogelijk. Dat helpt ook om delen los van elkaar te zien. Maar beweging heeft ook richting. Komt het op mij af en moet ik oppassen?
- Zodra het kind zelf kan bewegen, komt oriëntatie erbij. Wat is boven- en onderkant van mijn bedje, hoe kom ik bij de speeltjes die erboven hangen?
- Zo gaat je kindje heel veel ruimtelijke concepten al ontdekken voor het 1 jaar is. Dat gaat maar door. Je kind gaat al die inzichten stapelen om de wereld te leren begrijpen.
Gaat het dan alleen over zichtbare facetten?
Nee, zeker niet, want ruimtelijk inzicht bestaat ook voor mensen die niet (goed) kunnen zien. Toonhoogte, vibraties en ritme zijn, zeg maar, de kleur en het contrast van geluid. Ook afstand, beweging en richting kun je horen. Daarom heet het een visueel ruimtelijk inzicht en het andere auditief ruimtelijk inzicht. En dan kun je ruimte zelfs voelen met je vingers en je lijf.
Later op school krijgt visueel ruimtelijk inzicht wel de meeste aandacht. Je komt het in veel vakken tegen en het wordt zelfs getest als vorm van intelligentie. Sterk bevooroordeeld is dat. Blinde kinderen willen ook wiskunde en natuurkunde begrijpen. Dat is wel een stuk ingewikkelder. Want een ruimtelijk fenomeen als beweging slaat een brug naar meer complexe concepten zoals, gewicht, afstand, snelheid en energie. Vergeet ook balans en evenwicht niet. Wie weet nog hoe lastig het was om te leren zitten en staan? En dat zijn maar 2 fenomenen die direct te koppelen zijn aan de basis van wiskunde en natuurkunde. Blinde kinderen hebben speciale leermiddelen nodig om die basis te pakken te krijgen.
Aspecten van ruimtelijk inzicht
Er zijn nog veel meer dingen te leren op dit gebied. Daarom eerst een overzicht van aspecten die kinderen zich in hun jonge jeugd eigen moeten maken en daarna gaan we echt naar de tips.
- Vorm, basisvormen en symmetrie
- Grootte, verhoudingen en schaal
- Afstand, diepte en perspectief
- Beweging en soorten beweging
- Richting en verplaatsing
- Snelheid
- Ordening, stapeling en bevestiging
- Oriëntatie (objecten onderling)
- Oriëntatie (jij in je omgeving)
- Ruimtelijke voorstelling en topologie
Practische Tips
Hieronder 14 tips om ruimtelijk inzicht te stimuleren. Laat je inspirererend en bedenk je eigen varianten. Ze zijn practisch genoeg om direct aan de slag te gaan!
Ga Lekker Ruimtelijk Spelen en doe jezelf en je kind een plezier voor nu en later
1 Ontdek vormen en kleuren
Laat je Baby zintuigelijk spelen met objecten met een duidelijke vorm. Vingers, voeten, ogen en mond willen allemaal geprikkeld worden. Maak het uitdagender door objecten te laten passen (vorm in bijhorend gat) en te ordenen (op vorm, grootte)
2 Ontdek Ruimte
Combineer waarneming met actie. Daag uit om te kruipen en lopen naar speelobjecten. Leer je kind wat vast zit en los is. Laat je kind dingen halen en brengen. Begin met simpele stapelingen en laat ze omvallen.
3 Ontdek Materie
Laat je kind zich verwonderen over materie. Pap is zachter dan hout of plastic en het gedraagt zich anders. Dat is leuk, ook als het valt. Spelen met water is ontzettend fijn. Zachte knuffels rollen niet. Sommige ballen maken muziek als ze rollen. Ballonnen kunnen door de kamer vliegen.
4 Speel Bouw- en Constructiespel
Laat je kind creatief zijn met bouw- en constructiespeelgoed. Eenvoudige blokken en later Duplo en LEGO zijn geweldig om driedimensionale avonturen te bouwen.
5 Ontdek Samen Puzzels en Spellen
Puzzels en spellen zijn niet alleen leuk, maar ze helpen ook bij het begrijpen van vormen en ruimtelijke relaties. Ze bestaan in allerlei uitvoeringen, van heel eenvoudig tot ingewikkeld. Probeer eens samen een legpuzzel of Tetris!
6 Stimuleer Tekenen en Knutselen
Geef je kind de ruimte om te tekenen, schilderen en knutselen. Het helpt niet alleen bij motorische vaardigheden, maar ook bij het begrijpen van vormen en 2 en 3-dimensionaal ordenen.
7 Ga naar Buiten en Speel
Buiten spelen is geweldig voor ruimtelijk bewustzijn. Laat je kind verstoppertje spelen of balactiviteiten doen om de wereld om hen heen te verkennen.
8 Ga samen op Puzzeltocht op een Fietsje
Verken een gebiedje dichtbij huis en maak de afstand later stapsgewijs groter. Met puzzelopdrachtjes kun je de omgeving betekenis geven. Je kind ontdekt hoe het een route herkent en waar leuke plekjes zitten. Fiets later samen naar school.
9 Lees Boeken over Ruimtelijke Concepten
Kies boeken die kaarten, plattegronden of geometrie bevatten. Het lezen samen zal niet alleen plezierig zijn, maar ook leerzaam.
11 Ontdek Educatieve Apps
Laat je kind educatieve apps gebruiken die gericht zijn op ruimtelijk inzicht. Het kan leuk zijn én leerzaam!
12 Bedenk Oriëntatieoefeningen
Betrek je kind bij oriëntatieoefeningen, zoals kaarten lezen tijdens uitstapjes. Het is als een avontuurlijke schattenjacht!
13 Speel Wetenschappelijke Spelletjes
Voer eenvoudige wetenschappelijke experimenten uit die te maken hebben met ruimtelijke concepten. Het maakt leren spannend.
14 Laat Ze Observeren en Vragen Stellen
Moedig nieuwsgierigheid aan! Laat je kind de wereld om hen heen observeren en vragen stellen over hoe dingen werken. Toon bewondering als je kind jou kan uitleggen hoe iets werkt.
Plezier is belangrijk, perfectie niet!
Ruimtelijk Inzicht stimuleren doe je door de speel-factor. Onthoud, het gaat niet om perfectie, maar om het samen verkennen en plezier hebben:
- Bevestig de successen van je kind
- Prikkel de nieuwsgierigheid
- Heel jong: bied aan en geef beloning
- Iets ouder: daag op een passende manier uit en geef kleine opdrachtjes
- Wees open en positief
- Fouten maken is heel leerzaam
- Ondersteun als het nodig is, neem niet uit handen
Conclussie
Met enig inzicht in de ontwikkelingsfase van je kind en deze practische tips bedenk je eenvoudig voldoende activiteiten om je kind op een leuke manier uit te dagen. Zo werk je samen aan een heel belangrijke vaardigheid: Ruimtelijk Inzicht. Houd het simpel en creëer geen hoge verwachtingen.
Ruimtelijk inzicht stimuleren met een Speelboom
Play3 speelmeubels van OPAAZ zijn speciaal ontwikkeld om allerlei vaardigheden te doen bloeien. Ze zijn geschikt voor kinderen in de leeftijd 0-12 jaar. Het model dat het meest gericht is op de ontwikkeling van ruimtelijk inzicht is OgoPogo. Dit kastje biedt ongekende mogelijkheden voor ruimtelijk spel. Zoals mijn zoon zei: aan de manier waarop een kind met deze Speelboom speelt, kun je zien wat voor kind je hebt!
Maak fantastische ruimtelijke creaties in de kinderkamer en veel meer … !
De kinderkast met oneindige mogelijkheden
Update
Gepubliceerd op 2 januari 2024 | Update 29 april 2024:
De update bevat een overzicht van ruimtelijke concepten die kinderen in hun vroege jeugd leren begrijpen. Dit geeft meer context aan de tips. AI-gegenereerd beeld vervangen door foto. Credits: Shutterstock-Monkey Business.
0 reacties